Мөнхгалын 28 юникод тиг

Мөнхгал компанийн гаргасан 28 янзын монгол бичгийн юникод тигийг татаж аваарай. Суулгасны дараа бүх тиг нь Menk ... гэсэн нэртэй байх болно. Суулгасан тигээрээ виндовс систем дээр виндовсын өөрийнх нь үндсэн гарын байрлал болон өөр юникод дэмждэг гаруудаар ашиглан бичиж болно.

Мөнхгал компанийн монгол бичгийн 28 янзын юникод тиг

Дээрх тигийг татаж авах бол энд дараарай.

"Хөх монгол" монгол бичгийн гар

   Үнсэн самбар сайтын тохиргооны үндсэн гарын байрлал "хөх монгол" нэртэй монгол бичгийн гарын хувилбарыг виндовс үйлдлийн системд зориулан өрлөө. 

   Энэ гарын онцлог нь өмнөх виндовсын үндсэн тохиргооны гар болон өөр олон байгууллага хувь хүмүүсийн санал болгосон гаруудаас хамгийн шинэлэг бөгөөд бичихэд илүү ойлгомжтойн дээр илүү хурдан бичих боломжтой болж байгаагаараа давуу юм. 

Яагаад бусад монгол бичгээр бичих гаруудаас хурдан болоод хялбар вэ?

1. Монгол бичгээр бичихэд хэрэглэгддэг "хэвлэгддэггүй дүрс хянагч" гэж нэрлэгддэг NNBSP, MVS, FVS, ZWJ гэх мэт үл хэвлэгдэх кодуудыг хамт тохиолдох үсгүүд нэг тус бүртэй нь хамтатгасан бөгөөд шилжүүлэх буюу shift товчтой хамт дарж оруулахаар зохион байгуулсан учраас эдгээр үл хэвлэгдэх дүрс хянагчид бичигддэг тохиолдол бүрээс нэг даралт хэмнэх бөгөөд илүү дутуу товчны байрлал нь хаана байдгийг хайж явахгүй, нэмэлт нэг товчны тухай бодолгүйгээр зөнгөөрөө бичиж явахад төхөмтэй болсон байна. 
2. Үсгийн байрлал нь гарын латин үсгийн байрлалаар оноогдсон учраас дуудлага төстэй үсгүүдийг галиглаж бичих явцдаа төвөггүй олох болно. 

ДООР ТУХАЙН ГАРТАЙ ХОЛБООТОЙ БУС ФОНТТОЙ ХОЛБООТОЙ АСУУДЛЫН ТАЛААР ХЭДЭН ҮГ БИЧЬЕ, Гараас ямар код оруулах вэ гэдгийг шийдэх болохоос ямар фонтоор бичиж байгаагаас шалтгаалан гар буруу зөв ажиллана гэсэн ойлголт байхгүй гэдгийг ойлгоорой гэж хүсье.

Жишээ болгож энд билиг/бичиг, ухаалаг/чинээлэг гэдэг үг авъя

1. Учир нь дээрх үгсэд дан "и" эгшиг орсон бол зарим фонтын дүрэмд эм үг гэж ойлгохгүйгээр саармаг эгшиг гэж үзэн "г" үсгийг эр үгт ордог хэлбэрээр дүрслэх тохиолдол олон бий. Ийм нөхцөлд тухайн "г" үсгийг албадан эм үгийн "г" үсэг болгох шаардлагатай бөгөөд үүний тулд "г" үсгийн араас  FVS2 дүрс хянагчийг оруулах хэрэгтэй болдог. 
2. Ухаалаг болон чинээлэг гэдэг үгэнд дээрх "г" үсэг хоёр өөр тохиолдлоор орох шаардлагатай бөгөөд үүнийг зарим фонт нь нийт үгэнд анализ хийн эр эмийг нь тодорхойлон зөв дүрсэлж байгаа боловч зарим нь зөвхөн "и"-ийн дараа орсон гэдэг шалтгаанаар "г" үсгийг анхдагч хэлбэрээр нь бичих тохиолдол бий. Гэвч монгол бичгийн юникод фонт нь харьцангуй шинээр хөгжиж байгаа мөн фонтын дүрмийг зохиохдоо дүрс хянагчдыг хэрхэн хэрэглэх талаар нэгдсэн тодорхой ойлголттой болж чадаагүй байгаа учраас фонт зохиож байгаа байгууллага хувь хүмүүс өөр өөрийн үзэмжээр дээрх "үл хэвлэгдэх дүрс хянагчдыг" хэрэглэж байгаагаас болоод өөр хооронд нь фонт шилжүүлэхэд үг буруу дүрслэгдэх асуудал гардаг гэдгийг мэргэн уншигч та ойлгоорой.
3. Монгол бичгийн фонтын бүрэн дүрмийг одоогийн байдлаар 5н газар хоорондоо ямар нэг холбоогүйгээр хөгжүүлж байгаа бололтой, үүнд:

• Виндовс үйлдлийн системийн Майкрософт компаний баг
• Монгол Улсын Их Сургууль, БолорСофт компаний баг
• Японы "Алмас" компаний баг 
• Өвөр Монголын "Мөнхгал" компаний баг 
• Талчир цэг ком сайтын Сөнид н. Итгэлийн

Дээр жишээгээр авсан билиг/бичиг, ухаалаг, чинээлэг гэдэг үгийг бичихэд тухайн таван эх үүсвэрийн үүсгэсэн дүрмээр зохиогдсон фонтууд зарим нь тусгай дүрс хянагч шаардалгүй үгийн бусад үед байгаа эгшгүүдээр тухайн үгээ эр эм эсэхийг нь тодорхойлон зөв бичиж чадах ч бүх виндовстой хамт ирдэг MongolianBaiti болон Алмас компанийн Mongolian White, Mongolian Writing фонтууд одоо болтол асуудалтай байгаа юм.

• NNBSP буюу тийн ялгалын нөхцөл өмнөх үг хоёрыг салгаж өгөх зорилготой "тасрахгүй богино зай", 
• MVS буюу цацлага зэргийг өмнөх үгээс тусгаарлаж бичих зориулалт бүхий "Монгол эгшиг тусгаарлагч",  
• FVS буюу фонтонд /тигт/ агуулагдах дүрмээр тодорхойлогдож чадахгүй байгаа үсгийн хэлбэрүүдийг албадан гаргахад хэрэглэгддэг "Чөлөөт хувилбар сонгогч" ,  гэх энэ үл хэвлэгдэх команд гурван янз бий FVS1, FVS2, FVS3,  
• ZWJ буюу үсгийг салангид хэлбэрээр үгийн эхэн, дунд, адагт ордог хэлбэрээр дүрслэхийн тулд тухайн үсгийн ард, хоёр талд, эсвэл өмнө нь оруулан бичиж хэрэглэнэ.

"Хөх монгол" Монгол бичгийн гарын байрлал
1. Энгийн
2. Шилжүүлэх shift товч дарсан үе

ТАТАХ

Одоогоор бидэнд байгаа монгол бичгийн 17н юникод фонтын зураг

Одоогоор бидэнд байгаа монгол бичгийн 17н юникод фонтын зураг
Энэ дундаас хамгийн өвөрмөц нь 17р-х "гэгээн" нэртэй тиг бөгөөд монгол бичгээр хэвтээгээр бичихэд зориулан бүтээснээрээ өвөрмөц юм. ТАТАХ

Монгол бичийг компьютерт дүрслэх тухай

Кириллээр шууд бичихээс бага зэрэг ялгаатай болохоороо эхлээд маш ойлгомжгүй хүндрэлтэй санагддаг юм. Би ч гэсэн үүнээс болж 2 жил хэрэглэж чадалгүй хямарч явсан, хэхэхэ.
Эдгээр кодууд бол монгол бичиг шиг ийм дүрс нь өөрчлөгддөг бичигт хэрэглэгддэг "үл хэвлэгдэх код" юм. Үүнийг монгол бичгийн дүрсийг тодорхойлоход хэрэглэнэ.
Мөн яг ийм "үл хэвлэгдэх" командууд франц гэх мэт хэлээр компьютерт бичих үед ч хэрэглэгддэг. Тийм учраас огт байдаггүй шинэ ойлголт биш дэлхийн олон бичгийг компьютержүүлэхдээ хэрэглэсээр л байдаг ойлголт гэсэн үг. Хэрвээ өмнө нь Францаар шивж байсан бол амархан ойлгоно  :-) .

Монгол бичгээр компьютерт бичихэд шаардлагатай үл хэвлэгдэх дүрс хянах кодууд
[MVS] - Mongolian Vowel Separator МОНГОЛ ЭГШИГ ТУСГААРЛАГЧ
[NNBSP] - Narrow No-Break Space ТАСРАХГҮЙ БОГИНО ЗАЙ
[FVS] - Free Variation Selector ХУВИЛБАР СОНГОГЧ
[ZWJ] - Zero-Width Joiner
[ZWNJ] - Zero-Width Non-Joiner
Хэвлэгддэг дүрс хянагч
[Nirugu] - Монгол бичгийн нуруу

Эдгээр кодууд нь тухайн бичиж байгаа гарыг яаж зохион байгуулснаас шалтгаалан ямар ч товчин дээр байрлуулсан байж болно. Тиймээс бичих гэж байгаа гарынхаа байрлалын зургийг анхааралтай шалгаж үзэх хэрэгтэй!!!

[MVS] - Mongolian Vowel Separator МОНГОЛ ЭГШИГ ТУСГААРЛАГЧ
Үүнийг орхиц бичихдээ хэрэглэнэ өөрөөр хэлбэл үг болон орхиц хоёрын хооронд зай авах биш харин энэ товчийг хэрэглэнэ. Нэг ёсондоо энэ бол орхицын өмнөх зай юм.
Энэ товчийг тухайн монгол бичгийн гарын байрлалыг өрсөн газар болгон аль ч товч дээр аваачсан байж болно гэхдээ үүрэг нь өөрчлөгдөхгүй. Виндовсын стандарт Traditional Mongolian гарыг тохируулсан үед US STANDARD гарын "доогуур зураас" товч дээр оноогдсон байдаг.

[NNBSP] - Narrow No-Break Space ТАСРАХГҮЙ БОГИНО ЗАЙ
Гэдэг бол тийн ялгалын нөхцөлийн өмнө бичигддэг зай авах үүрэгтэй. Тийм болохоор үүнтэй хамт ЗАЙ АВАХ СПЭИС товч дахин дарах ёсгүй. Үүнийг дарсан үед тийн ялгалын нөхцөлүүд титэмгүй шууд гэдэс, шилбээр эхэлж бичигдэх боломжтой болдог. Мөн тийн ялгал үгнээсээ салж мөр шилжихгүй үргэлж үгтэйгээ хамт шинэ мөрлүү үсэрнэ гэсэн үг. Виндовсын стандарт Traditional Mongolian гарыг тохируулсан үед US STANDARD гарын Дундуур зураас" товч дээр оноогдсон байдаг.

[FVS] бол фонтын дүрэм тухайн үсгийг автоматаар дүрсэлж чадахгүй байгаа үед бичээч өөрөө үсгийн өөр хэлбэрийг сонгоход хэрэглэнэ. Жишээ нь "и"-гийн дараа орсон "г", "х" үсгүүд болон гадаад үгийн монгол үгийг дүрмээс гажиж ордог үсгүүдийг дүрслэхийн тул тухайн үсгийн ард нь оруулж өгдөг үл хэвлэгдэх тэмдэгт юм. FVS нь "FVS1, FVS2, FVS3" гэсэн гурван янз бий. Виндовсын стандарт Traditional Mongolian гарыг тохируулсан үед US STANDARD гарын "давхар хашилт, дан хашилт, долгионтой зураас" товч дээр тус тус оноогдсон байдаг.

[ZWJ], [ZWNJ] -г монголоос гадна эхэн дунд гэж хэлбэрээ өөрчилдөг араб гэх мэт бичигт бас хэрэглэдэг. Үүрэг нь үсгийг дангаар нь үгийн дунд юм уу адагт болон эхэнд ордгоор дүрслэхийн тулд үсгийнхээ өмнө эсвэл хойно нь бичиж өгдөг "үл хэвлэгдэх тэмдэгт" юм. Виндовсын стандарт Traditional Mongolian гарыг тохируулсан үед US STANDARD гарын "%, * буюу шифт 6 болон 8" товч дээр тус тус оноогдсон байдаг.

[Nirugu] - Монгол бичгийн нуруу нь нурууг урт бичих шаардлагатай үед, товчилсон үг, овгийн нэрийн эхний үсэг, үе болон тоогоор бичсэн тооны нэрийн араас тийн ялгал залгах үедээ салангид сүүл "н" -ийг бичихийн тулд гэх мэт олон зорилгоор хэрэглэх боломжтой Виндовсын стандарт Traditional Mongolian гарыг тохируулсан үед US STANDARD гарын "& буюу шифт 7" товч дээр оноогдсон байдаг.

Google chrome дээр Монгол бичгийг тохируулах

Chrome  хөтчөөр ямар ч форматгүй монгол бичгээр бичсэн цулгуй бичвэрийг шууд харахын тулд тохиргоог хийхдээ :

1.  Хөтчийн баруун дээд өнцөгт байх Chrome -ын цэсээс "settings" сонгоно.

2.  Тэр цонхонд гарч ирэх жагсаалтаас " Web content: " дотор "Customize fonts" товч байгаа, түүнийг сонго.

3.  Ингээд "fonts and encoding" гэсэн цонх гарч ирнэ. Доош жагсаалт дээр дараах хоёр нэр бүхий тохиргоо харагдана. "Serif font" , "San-serif font"  энэ хоёр дээр монгол бичгээ ямар фонтоор харах хүсэлтэй байна. Тэр фонтын нэрийг өөрийн компьютер дээрээ суулгаж өгсөн фонтоос сонгоорой.

4.   "Encoding" гэж гарч ирэх цонхонд  "Unicode" тохиргоог тааруулаад үзнэ үү.

5.  Үүний дараа #chrome    хөтөч программ аа хаагаад, дахин ачаалаад өөрийн харах гэсэн вэб хуудсыг үзээрэй.

#mongolianscript   

Монгол бичгийн тоо

Монгол бичгээр гадаад үг бичих